Samorząd pielęgniarek i położnych powstał na mocy ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 roku o samorządzie pielęgniarek i położnych. Niewątpliwie jest to najliczniejsza grupa zawodowa Rzeczypospolitej Polskiej, posiadająca ponad 300 tys. członków. Jednostkami organizacyjnymi samorządu jest Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych oraz 45 okręgowych izb, powołanych uchwałą Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych. Okręgowe izby posiadają autonomię i osobowość prawną. W województwie mazowieckim znajdują się:
- Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Warszawie – zrzesza obecnie 29 797 pielęgniarek i położnych
ul. Nowy Świat 63, 00-042 Warszawa
tel.: + 48 (22) 826-84-77
e-mail: woipip@woipip.pl
Więcej na stronie: www.woipip.pl
- Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Radomiu – zrzesza obecnie 5298 pielęgniarek i położnych
Paderewskiego 15, 26-600 Radom
tel.: + 48 (48) 360 69 60
e-mail: orpip@orpip.radom.pl
Więcej na stronie: http://orpip.radom.pl/
- Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Ciechanowie
ul. gen. Władysława Andersa 52/53, 06-400 Ciechanów
tel.: + 48 (23) 672-24-17
e-mail: oipipciechanow@wp.pl
Więcej na stronie: www.oipipciechanow.com.pl
- Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Ostrołęce – zrzesza obecnie 2624 pielęgniarek i położnych
ul. Gorbatowa 15/7, 07-410 Ostrołęka
tel.: + 48 (29) 760 44
e-mail: oipip_ostroleka@op.pl
Więcej na stronie: www.oipip.ostroleka.pl
- Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Siedlcach
Młynarska 17, 08-110 Siedlce
tel.: + 48 (25) 632-84-35
e-mail: oipip.siedlce@ikk.pl
Więcej na stronie: www.oipip.siedlce.ikk.pl
- Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Płocku – zrzesza obecnie 2756 pielęgniarek i położnych
Pl. Dąbrowskiego 1, 09-402 Płock
tel.: + 48 (24) 264 48 33
e-mail: oipip@plocknet.pl
Więcej na stronie: www.oipip.plocknet.pl
Aktem prawnym regulującym funkcjonowanie samorządu zawodowego jest Ustawa o samorządzie pielęgniarek i położnych z dnia 1 lipca 2011 r. (Dz.U. Nr 174, poz. 1038) (Zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1640, Dz.U. z 2014 r. poz. 1004, Dz.U. z 2013 r. poz. 1650, Dz.U. z 2013 r. poz. 1247, Dz.U. z 2013 r. poz. 779)
Rozdział 2
Art. 4 [Zadania samorządu]
- Zadaniami samorządu są w szczególności:
1) sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodów;
2) ustalanie i upowszechnianie zasad etyki zawodowej oraz sprawowanie nadzoru nad ich przestrzeganiem;
3) ustalanie standardów zawodowych i standardów kwalifikacji zawodowych obowiązujących na poszczególnych stanowiskach pracy;
4) współdziałanie w ustalaniu kierunków rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa;
5) integrowanie środowiska pielęgniarek i położnych;
6) obrona godności zawodowej;
7) reprezentowanie i ochrona zawodów;
8) zajmowanie stanowiska w sprawach stanu zdrowia społeczeństwa, polityki zdrowotnej państwa oraz organizacji ochrony zdrowia;
9) edukacja zdrowotna i promocja zdrowia.
- Samorząd wykonuje swoje zadania w szczególności przez:
1) stwierdzanie i przyznawanie prawa wykonywania zawodu;
2) prowadzenie rejestrów na podstawie ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej oraz ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. Nr 174, poz. 1039);
3) opiniowanie i przedstawianie wniosków w sprawie warunków wykonywania zawodów;
4) opiniowanie warunków pracy i płacy pielęgniarek i położnych;
5) opiniowanie i wnioskowanie w sprawach kształcenia zawodowego;
6) prowadzenie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych;
7) przewodniczenie i uczestnictwo jego przedstawicieli w komisjach konkursowych na kierownicze stanowiska pielęgniarskie lub położnicze oraz na inne stanowiska kierownicze w podmiotach leczniczych, o ile odrębne przepisy przewidują taki obowiązek;
8) opiniowanie projektów aktów normatywnych w zakresie dotyczącym ochrony zdrowia i zasad organizacji opieki zdrowotnej;
9) opiniowanie programów kształcenia zawodowego;
10) orzekanie w zakresie odpowiedzialności zawodowej;
11) prowadzenie działalności edukacyjnej, naukowej lub badawczej;
12) udzielanie informacji na temat uznawania kwalifikacji zawodowych, uregulowań prawnych dotyczących ochrony zdrowia, ubezpieczeń społecznych oraz zasad etyki zawodowej w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu;
13) współpracę z towarzystwami naukowymi, szkołami wyższymi i jednostkami badawczo-rozwojowymi w kraju i za granicą;|
14) współpracę z organami administracji publicznej, samorządami i organizacjami pielęgniarek i położnych za granicą oraz samorządem innych zawodów medycznych w kraju;
15) organizowanie i prowadzenie instytucji samopomocowych i innych form pomocy materialnej dla pielęgniarek i położnych;
16) zarządzanie majątkiem własnym;
17) prowadzenie działalności wydawniczej;
18) uznawanie kwalifikacji pielęgniarek i położnych będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, zamierzających wykonywać zawód pielęgniarki lub położnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
19) wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.